De pedagogiek van Jacobus Koelman

Jacobus Koelman (1631-1695) was een van de markantste gereformeerde predikanten
ten tijde van de zeventiende-eeuwse Republiek. Zijn omvangrijke en veelzijdige
oeuvre bevat ook een handleiding voor de opvoeding: De pligten der ouders, in
kinderen voor Godt op te voeden (1679). Koelman ijverde voor een radicale
'nadere reformatie' van Kerk en Republiek. Hij geloofde in de noodzakelijkheid
en mogelijkheid om mensen te (her)vormen tot beoefenaars van nauwgezette
vroomheid.
Met het oog op de verwerkelijking van dit ambitieuze ideaal adviseerde hij
opvoeders hoe zij het leven van hun kinderen van jongs af aan moesten
pedagogiseren. Die inspanning zag hij als 'ambtelijke' arbeid in dienst van het
vernieuwende werk van de Heilige Geest. In deze studie wordt uitvoerig ingegaan
op die invalshoek van Koelmans pedagogiek. Tevens worden de bronnen getraceerd
die Koelman heeft gebruikt bij het samenstellen van zijn boek. De pligten der
ouders blijkt voor een belangrijk deel gebaseerd op het werk van Engelse
puriteinen, onder wie Richard Baxter (1615-1691).